Gıda Katkı Maddeleri

Gıda Katkı Maddeleri Nedir?

Gıda katkı maddeleri, tek başına tüketimi olmayan, besleyici özelliği değişkenlik gösterebilen, üretim, depolama, ambalajlama ya da işleme gibi aşamalarda ürünü koruma, stabilize etme gibi amaçlar ile gıda ürünlerine ilave edilen ve artık o gıdanın bir bileşeni olan madde ya da maddelere gıda katkı maddeleri denir. Gıda zincirlerinde hazır gıda katkı maddeleri önemli rol oynamaktadır. Restoranlarda ya da marketlerde gıda çeşitliliği her geçen gün artış göstermektedir. Ve bu artış için temel gıda üretimi yapan firmalar kolları sıvamıştır. Tüketiciler için daha fazla seçeneğin yanında taşınım ve kullanım kolaylığı sağlanmak amaçlanmıştır. Hepsinden daha fazla önem gösterilen ise daha uygun fiyata ve sağlık standartlarına uygun şekilde daha yüksek güvenirlik sağlanmak amaçlanmıştır.

Gıda Katkı Maddeleri Nelerdir?

Gıda üretimi yapan firmalar tarafından sıkça kullanılan gıda koruyucu maddeler sayesinde paketlenmiş gıdalar günümüzde uzun süreler boyunca rengini, kıvamını, tatlarını korumaktadır. Bu özellikleri sayesinde ambalajlı gıdalar raflarda uzun bir süre durabilmektedirler. Bu avantajı sağlayan hazır gıda katkı maddeleri listesi şöyledir;

Gıda Katkı Maddeleri Özellikleri

Koruyucu Katkı Maddeleri Nelerdir?

Koruyucu katkı maddeleri, paketli gıdaların bozulmalarını önlemek için kullanılan maddelerdir. Gıda içeriğinde yer alan mikroorganizmaları kontrol altına almak amaçlı farklı ısıl işlemler, dondurma, kurutma ya da ışınlama gibi teknikler kullanılarak bu mikroorganizmaların sporlarını veya vejatatif formlarını öldürmek amaçlıdır. Fakat bu ısıl işlemler uygulandıktan sonra gıdanın besleyici değerlerinde kayıplar gözlemlenmektedir. Ambalajlı gıdaların üretimini yapan firmalar tarafından, ambalajlı gıdaların açıldıktan sonraki stabilitesinin daha uzun süreli korunması için koruyucu katkı maddelerinin kullanılması neredeyse zorunlu hale gelmiştir. Bu yöntemler ile gıdanın sağlık standartlarına uygun şekilde güvenliği sağlanır ve raf ömrü uzatılır. Farklı özellikleri olan koruyucu maddelerin ortaya çıkmasından önce geleneksel yöntemler uygulanıyordu. Bu teknikleri uygulamak için tuz, baharat, sirke ürünleri kullanılıyordu. Aynı zamanda bazı ürünler için tütsüleme tekniği uygulanıyordu. Bunun içinse bazı ağaç türlerinin yaprak, dal ya da gövdelerinden elde edilen odunların yakılması ile ortaya çıkan zengin aromatik bileşikler ve kokular içeren tütsülerin koruyucu özelliğinden faydalanılıyordu. En önemli bileşeni formaldehit olan tütsüleme tekniğinin antimikrobiyal özelliği bakımından sıkça tercih edilmekteydi. Sorbik asit, Asetik asit, Nitrit bileşikleri, Nitrat bileşikleri, Kükürt dioksit, Propiyonik asit, Benzoik asit ve tuzları, Antimikotik etkiye sahip olan natamisin, Nisin gibi bazı antibiyotikler, Bazı gliseril esterler ve çeşitli sülfitler bu katkı maddelerinden bazılarıdır. Peynir yapında süte karıştırılması tercih edilen sodyum nitrat ya da potasyum nitrat peynirin geç şişmesini önler ve C. Botulinum gibi nikroorganizmaların gelişmesini önler. Aynı zamanda da toksin oluşumunu engeller. Antimikrobiyaller arasında önemli bir yere sahip olan nitrit ve nitrat tuzları ise et endüstrisinde sıkça kullanılır. Etlerin kürlenmesinde kullanımı tercih edilen nitrit tuzları etin rengini koruma görevini üstlenmiştir. Önemli bir diğer koruyucu katkı maddesi grubu ise sülfitler ve kükürt dioksitlerdir. Antimikrobiyal özelliklerinin yanı sıra antioksidan özellikleri de barındıran kükürt dioksitler enzimatik olmayan esmerleşme gibi renk değişimlerini önleme yetenekleri bulunur. Buna ek olarak da enzimleri katalize edebilir böylelikle reaksiyonları azaltabilirler.